Hoogsensitief in een wereld vol prikkels - 11 praktische tips
Ben jij hoogsensitief? En ervaar jij de wereld vol prikkels soms ook als overweldigend? Of als te veel? Of hard? In dit artikel geef ik je als HSP coach 11 praktische tips om daarmee om te gaan!
Leestijd: 3 minuten
De wereld draait maar door en staat bol van prikkels.
HSP in een wereld vol prikkels
We leven in een wereld boordevol met prikkels zowel fysiek als sociaal. Ik bedoel je loopt een winkel binnen en je ziet en ruikt meteen van alles en dan staat er ook nog eens overal muziek aan (bloedirritant als je het mij vraagt). Dit zijn voorbeelden van fysieke prikkels. Een gezichtsuitdrukking, verwachtingen, emoties, intonatie en onuitgesproken dingen zijn voorbeelden van sociale prikkels.
Bovendien ligt het tempo in onze maatschappij hoog. Veel gaat op een genadeloos tempo en er is amper tijd om stil te staan. Het lijkt ook altijd wel meer, beter en sneller te moeten.
En ben je hoogsensitief ofwel hooggevoelig ofwel HSP? Dan kan een wereld vol prikkels een extra uitdaging zijn. Dit komt omdat je als HSP meer en sneller prikkels waarneemt én deze diepgaand verwerkt. Hierdoor hebben prikkels - negatief én positief - meer impact op je en ervaar je prikkels sterker. Zo ben je gevoeliger voor stress en overprikkeling.
“Overprikkeld zijn betekent dat je donker denkt en de wereld negatiever is. De wereld kan er dan echt heel anders uitzien.”
11 praktische tips om als HSP om te gaan met een wereld vol prikkels
De wereld staat nooit stil en daarom hier 11 praktische tips om als HSP om te gaan met een wereld vol prikkels voor meer rust en ontspanning.
Tip 1: Neem verwerkingstijd
Omdat je als HSP meer informatie (prikkels) oppikt en diepgaand verwerkt is verwerkingstijd nemen essentieel.
Neem jij die tijd nu? Weet je dat je als HSP veel meer te verwerken krijgt en het daarmee dus logisch is dat je ook meer tijd nodig hebt om alles te kunnen verwerken? Simpel gezegd gebeurt er veel meer met informatie wanneer je hoogsensitief bent.
Als je te weinig verwerkingstijd of hersteltijd neemt, kun je klachten of lasten gaan ontwikkelen en raak je uit balans. Hoe kun je meer verwerkingstijd of pauzes in je dagelijkse leven toevoegen? Maak er een gewoonte van. Net zoals dat je iedere dag moet eten. Denk klein: soms is een paar minuten genoeg.
Tip 2: Luister goed naar de signalen die je lichaam geeft
Moet je naar de wc? Heb je trek? Irriteert je kleding? Te warm? Ga op die signalen in.
Zo word je minder afgeleid en heb je minder last van iets. Als HSP neem je lichamelijke signalen sterker en intenser waar. Als HSP kun je onder andere ook eerder aanvoelen dat je moet plassen of eerder last ervaren van hongergevoelens. Bovendien hebben veel HSP’s een gevoelige huid en kan kleding snel irriteren. Denk maar aan labels en kaartjes in kleding.
Je hebt als HSP een gevoelig zenuwstelsel dat meer en sneller prikkels oppikt vanuit je omgeving, maar dat geldt ook voor prikkels vanuit jezelf! Ook die prikkels kunnen bijdragen aan overprikkeling en afgeleid raken.
“Ook prikkels vanuit jezelf kunnen bijdragen aan overprikkeling.”
Negeer wat je lichaam vertelt of vraag niet, maar maak deze basisbehoeftes juist extra belangrijk. Je mag het jezelf gerust comfortabel maken, zo kun je de wereld aan;).
Tip 3: Beperk het nieuws
Het nieuws – en dan vooral de negativiteit- slaan je om de oren zodra je je telefoon opent, een beetje surft op het internet of kijkt op sociale media. Het nieuws van overal ter wereld is voor ons nu op ieder moment van de dag toegankelijk. Wij zijn niet gebouwd om die stroom aan informatie te verwerken en als HSP pik je nog veel meer op wat ook diepgaand wordt verwerkt. Dat is dubbelop!
Als HSP kun je daardoor meer en langer last hebben van negatief nieuws en je verantwoordelijk voelen. Het kan misschien letterlijk voelen alsof je de wereld op je schouders moet dragen. Niet al het leed hoeft door jou opgelost te worden. Sterker nog en hoe graag je ook zou willen: dat kan niet.
Beperk dan de toestroom door gebruik te maken van 1 kanaal. Persoonlijk vind ik filmpjes over leed te intens en te snel gaan. Dus kies ik voor een artikel op mijn eigen tijd
Zoek niet de hele dag informatie, maar beperk het tot vaste momenten in de week
Sociale media apps? Ook dan kun je werken met vaste momenten en bijvoorbeeld 2x per dag scrollen
Neem tijd om het nieuws een plekje te geven
Ken je de Snicker reclame? ‘‘You are not you when you're hungry.’’
Toepasselijk omdat je als HSP ook extra veel last kan hebben van hongergevoelens.
Tip 4: Beperk keuzes
Niet alleen het nieuws is in overvloed, keuzes zijn dat ook. Kleding, eten, studies, meubels… er is eindeloos veel keuze en dat is niet ideaal voor HSP. Je kunt hierdoor snel overweldigd raken en het is belangrijk dat je de tijd neemt om een keuze te maken. Bedenktijd dus. Tijd zodat je kunt mijmeren over wat voor jou de beste keuze is en waarom.
Het kan ook helpend zijn en rust geven om je keuzes te beperken. Hierdoor kun je makkelijker tot een keuze komen.
“Veel keuze kan overweldigend zijn voor HSP. Neem de tijd en beperk het aantal keuzes.”
Tip 5: Breng de focus regelmatig terug naar jezelf
Veel HSP zijn goed in zichzelf wegcijferen en kunnen bovendien ook anderen sterk aanvoelen én hebben een groot inlevingsvermogen, maar wat wil je eigenlijk zelf? Denk je daar weleens over na? En deel je die mening van die ander wel? En wat heb je eigenlijk nodig?
Het is het belangrijk als HSP om regelmatig even afstand te nemen en jezelf dit soort vragen te stellen. Probeer er een gewoonte van te maken omdat je dit van nature niet snel doet en sneller bezig bent met de ander. Het wordt dan na verloop van tijd wat makkelijker om afstand te doen van andermans emoties en een leven te leiden zoals jij bent, wilt en nodig hebt.
Bedenk iedere dag: wat wil ik en vind ik eigenlijk zelf?
Tip 6: Zoek de natuur op
Zoals iemand laatst schreef: ‘’De natuur heeft geen oordeel.’’ Voor veel HSP is de natuur heel fijn en kunnen ze er intens van genieten en tot rust komen. Welk natuurgebied zit er bij jou in de buurt?
Wil je meer praktische tips om als HSP om te gaan met een wereld vol prikkels?
In totaal heb ik 22 tips beschreven. Je vindt de overige tips in dit artikel.
Tip 7: Ken je signalen en voorkom overprikkeling (en onderprikkeling!)
Weet jij wanneer je overprikkeld gaat raken? Wanneer het even genoeg is voor je en wat doe, denk en voel je dan? En wat zijn triggers waardoor je snel vol of juist leeg raakt?
Voorbeeld trigger ofwel uitlokkende factor: ik raak snel geïrriteerd en afgeleid door geluid. Veel HSP hebben overigens snel last of raken overweldigd door harde geluiden.
Het is heel waardevol om je (vroege) signalen en triggers te kennen. Hiermee kun je sneller anticiperen op overprikkeling, maar ook op onderprikkeling en het vaker voorkomen.
Je bent een mens en het gaat er niet om dat je altijd maar je best moet doen om dit te voorkomen. Er bestaat ook zoiets als acute overprikkeling en je hebt niet overal invloed op. Soms mag je dus ook gewoon even overprikkeld zijn en het is belangrijk dat je dit accepteert.
Tip 8: Hoe ontprikkel jij?
Naast weten hoe je geprikkeld raakt, is het ook waardevol om als HSP te weten hoe je ontspant. Kun je een lijstje maken met dingen waar je energie van krijgt of van ontspant? Dingen die niet moeten van jezelf?
Denk verder dan stilzitten of letterlijk rust nemen. Stilzitten, wandelen of ademhalingsoefeningen werken niet altijd voor HSP. Soms is dat juist stressverhogend voor HSP (dit heeft de maken met de diepe breinwerking) en zijn actieve of creatieve dingen wel stressverlagend. Probeer uit!
Tip 9: Een flexibele agenda
Houd ruimte om in te kunnen spelen op wat jij nodig hebt. Houd ook rekening met het nemen van bedenk- en verwerkingstijd. Plan niet vol en maak ruimte voor en na afspraken. Ga niet van activiteit naar activiteit. Misschien vind je niet fijn om te ver vooruit te plannen en wel fijn om afspraken onder voorbehoud te maken. Geef jezelf ruimte!
Meer weten over prikkels en hoogsensitief zijn?
In mijn artikel van 9 oktober lees je het. Zo ben je als HSP niet standaard overprikkeld en ook niet per definitie gevoelig voor álle prikkels!
Tip 10: Wees lief voor jezelf
Perfect omgaan met een wereld vol prikkels hoeft niet😉. Je hebt niet alle invloed op hoe het leven loopt en wat er op je pad komt. Wees dus ook niet te streng voor jezelf als je wel overprikkeld raakt, het de ander weer naar de zin probeert te maken of torenhoge eisen stelt aan jezelf. Je mag leren en soms brengt het je ook veel.
Je mag ook voelen wat je voelt. Je mag de wereld soms overweldigend vinden en te hard. Je mag soms gestrest zijn, twijfelen of onzeker zijn.
En daarom dus ook die flexibele agenda zodat er ruimte blijft om te anticiperen op wat jij nodig hebt.
“Soms mag je dus ook gewoon even overprikkeld zijn en het is belangrijk dat je dit accepteert.”
Tip 11: Zoek contact met gelijkgestemde HSP
Het kan heel fijn voelen om meer mensen te ontmoeten die hetzelfde in het leven staan als jou en je grotendeels zullen begrijpen. Ik ben van plan HSP cafés te gaan organiseren in Zuid-Holland. Interesse? Laat het met even weten.
It takes two to tango
Vaak zeg ik als mensen vragen wat ik doe: anderen leren omgaan met hoogsensitiviteit, maar misschien is een betere omschrijving: leren omgaan met een minder gevoelige wereld en daarin voor jou een fijne plek vinden als HSP.
Ik bedoel ‘‘It takes two to tango*’’ Jij hebt een verantwoording hoe je omgaat met HSP, maar de wereld heeft dat ook.
Society, you crazy breed
Eddie Vedder heeft een prachtig nummer ‘'Society’’ geschreven (film Into the Wild) wat gaat over de ontevredenheid over de materialistische, oppervlakkige en moderne maatschappij en het verlangen naar vrijheid. In de film zie je de een eenzame hoofdrolspeler die wilt ontsnappen aan de druk van de maatschappij.
Het liedje ‘'Society’’ van Eddie Vedder over de materialistische maatschappij.
‘’Oh, it’s a mystery to me
We have a greed with which we have agreed
And you think you have to want more than you need
Until you have it all you won’t be free.’’
Je bent niet alleen
Ik hoop dat deze praktische HSP tips je een beetje helpen om het anders te zien. Het ligt niet allemaal aan jou en je doet het niet allemaal fout.
Perfect leren omgaan met een wereld vol prikkels hoeft niet;). Leg de lat niet te hoog: je mag soms overprikkeld raken of de wereld overweldigend of stom vinden.
“Perfect leren omgaan met een wereld vol prikkels hoeft niet;). ”
Je hoeft het niet alleen te doen
Wil je hulp bij het omgaan met een wereld vol prikkels?
Of wil je eerst meer weten?
Ik vertel je graag meer over hoogsensitiviteit of help je leren omgaan met je hoogsensitiviteit zodat je meer uit het leven kunt halen.
Op mijn website vind je veel informatie en artikelen over hoogsensitiviteit en aanverwant. Ook kun je een gratis HSP zelftest maken. Het is mijn missie om bij te dragen aan een maatschappij waar hoogsensitiviteit beter wordt herkent én erkent. Ik streef naar een wereld met meer acceptatie, rust, humor en natuur.
